Reguły Incoterms dla wszystkich środków transportu

Reguła EXW (wstawić wymienione z nazwy miejsce dostawy)

EX WORKS [Z zakładu] – sprzedawca stawia towar do dyspozycji kupca w punkcie wydania, w którym ryzyko utraty czy uszkodzenie ładunku przechodzi ze sprzedawcy na kupca, np. zakład produkcji towarów; sprzedawca ma obowiązek dostarczenia faktury (rachunku), ale nie ma już obowiązku dostarczenia dokumentu dostawy, np. listu przewozowego; odprawa celna, załadunek towaru na środek transportu i dalsza organizacja transportu włącznie z załatwieniem wszelkich formalności eksportowych/importowych obciążą kupca. Reguła najkorzystniejsza dla sprzedawcy, najszybsze przejście ryzyka i praktycznie brak jakichkolwiek kosztów dostawy.

Na przeciwnym biegunie znajduje się najkorzystniejsza dla kupującego reguła DDP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia)

DELIVERED DUTY PAID [Dostarczone, cło opłacone] – sprzedawca ma obowiązek dostarczyć towar do uzgodnionego miejsca przeznaczenia; na sprzedawcy ciąży obowiązek dokonania zarówno odprawy celnej eksportowej, jak i importowej, z zapłatą należnych cła i VAT’u a także uzyskanie wszelkich niezbędnych licencji i urzędowych upoważnień; kupiec ponosi koszt wyładunku towaru w miejscu przeznaczenia, chyba że umowa stanowi inaczej; ryzyko przechodzi z kupującego na sprzedającego w określonym przez strony miejscu przeznaczenia.
Pomiędzy wskazanymi powyżej regułami znajdują się jeszcze rozwiązania pośrednie, jak chociażby:

• FCA (wstawić wymienione z nazwy miejsce dostawy)

FREE CARRIER [Dostarczony do przewoźnika] – sprzedawca dostarcza towar w uzgodnionym terminie przewoźnikowi lub innej osobie wyznaczonej przez kupującego:
1. w siedzibie sprzedającego ładując towar na środek transportu;
2. w oznaczonym miejscu wysyłając tam załadowany środek transportu, gdzie jego wyładunek jest już po stronie kupca; sprzedawcę obciąża odprawa celna eksportowa i inne formalności eksportowe; w zakresie obowiązków sprzedawcy jest ponadto dostarczenie faktury i dokumentów dostawy; kupiec przejmuje ryzyko utraty i uszkodzenia przesyłki oraz zawiera umowę przewozu od wyznaczonego miejsca dostawy, na nim też ciąży obowiązek uzyskania licencji importowej i załatwienia wszelkich formalności niezbędnych przy imporcie, czy też tranzycie przez inne kraje.

• DAP (wstawić wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia)
  

DELIVERED AT PLACE [Dostarczony do miejsca] – sprzedawca zawiera umowę przewozu do określonego miejsca, ponosząc jej koszt oraz ryzyko utraty, czy uszkodzenia ładunku; wyładunek jest po stronie kupca; za odprawę celną eksportową oraz tranzytową przez kraje poprzedzające kraj dostawy odpowiada sprzedawca; odprawa celna importowa z cłem, podatkami i innymi kosztami towarzyszącymi w ciężar kupującego.

Jak widać na powyższych przykładach bardzo istotne przy stosowaniu reguł Incoterms jest precyzyjne określenie miejsca przeznaczenia/przekazania towaru, jako, że wyznacza ono moment przejścia odpowiedzialności/ryzyka związanego z towarem ze sprzedającego na kupującego, a pośrednio również i koszty związane z transportem. Sporządzając umowy warto zadbać, aby miejsce było jednoznacznie określone, tj. poprzez wskazanie konkretnej ulicy, a nawet magazynu czy miejsca załadunku, tak aby uniknąć ewentualnych wątpliwości jakie mogą pojawić się w przypadku gdy strony wskażą jedynie miasto.

W oparciu o dotychczas obsługiwane sprawy sugeruję również jasno określić, która ze stron umowy będzie odpowiedzialna za opakowanie towaru oraz jego załadunek/rozładunek tak w miejscu nadania jak i odbioru.

Należy wskazać, iż omówione w tym miejscu zostały jedynie przykładowe reguły, a i dla tych omówionych niniejszy artykuł stanowi wyłącznie informację, która w konkretnym przypadku winna być poszerzona przez odwołanie się do reguł Incoterms2010 udostępnianych przez ICC na stronie [link].

Krzysztof Jagielski, aplikant radcowski – Kraków, czerwiec 2016 roku